TÜRKİYE’de SAĞLIK EĞİTİM ve SAĞLIK İNSAN GÜCÜNÜN DURUMU
2010 yılı içinde yeni kurulanlarla birlikte tıp fakültesi sayısı 74’e ulaşmıştır. Bunlardan 61’inde tıp doktorluğu, 53’ünde de tıpta uzmanlık eğitimi verilmektedir. Ayrıca Sağlık Bakanlığına bağlı 61 eğitim ve araştırma hastanesinde de tıpta uzmanlık eğitimi verilmektedir. Diğer taraftan yeni kurulanlarla birlikte diş hekimliği fakülte sayısı 31’e, eczacılık fakültesi sayısı 19’a ulaşmıştır. Ayrıca Yüksek Öğretim Kurulu (YÖK) ‘na bağlı sağlıkla ilgili toplam 257 fakülte ve yüksekokul bulunmaktadır. Diğer taraftan Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı toplam 283 adet de sağlık meslek lisesi mevcuttur.
Sağlık eğitimi sürekli yükseliyor
Ülkemizde tıp fakültesi sayısı 1986-1987 öğretim yılında 21 iken, 2008-2009 öğretim yılında 56’ya, bu fakültelerdeki öğrenci sayısı ise aynı dönemde 29.759’dan 35.454’e öğretim üyesi sayısı ise 2.007’den 8.695’e yükselmiştir. Buna göre bir öğretim üyesine düşen öğrenci sayısı 14,8 iken 3,9 olmuştur. Bir öğretim üyesine düşen öğrenci sayısı dikkate alındığında birçok Avrupa ülkesine göre iyi durumda olduğumuz görülmektedir.
2023 itibariyle ülkemizde 128 tıp fakültesi bulunmaktadır. Bunların 91’i devlet, 37’si vakıf üniversitelerine bağlıdır. Bu tıp fakültelerinin 76’sı mezun vermektedir. En çok tıp fakültesi olan üç ilimizden; İstanbul’da 30, Ankara ‘da 13, İzmir’de 8 tıp fakültesi bulunmaktadır
Eurostat verilerine göre 2021 yılında Türkiye’de bulunan toplam hekim sayısı 183 bin 569 oldu.
Hekim sayıları sürekli artıyor
Türkiye’de 2010 yılı itibari ile halen 31.978’i pratisyen, 58.258’i uzman ve 20.975’i tıpta uzmanlık eğitimine devam eden olmak üzere toplam 111.211 hekim bulunmaktadır. Bu hekimlerin 63.622’si Sağlık Bakanlığında, 25.015’i üniversitelerde ve 22.574’ü özel sektörde çalışmaktadır.
Araştırmaya göre Türkiye’de toplam 144 bin 827 doktor görev yapıyor. Bu doktorlardan 86 bin 332’si (40 bin 544 uzman- 37 bin 173 pratisyen hekim-8 bin 615 asistan ) Sağlık Bakanlığına bağlı sağlık kuruluşlarında görevli. Doktorların 30 bin 642’i üniversitelerde, 27 bin 853’ü özel sektörde çalışıyor.
Diş hekimliği fakültesi sayısı 1983-1984 öğretim yılında 8 iken 2008-2009 öğretim yılında 31’e yükselmiş olup bunların 19 tanesinde eğitim verilmektedir. Bu dönemde diş hekimliği fakültelerindeki öğrenci sayısı 3.598’de 6.322’ye ve öğretim üyesi sayısı 504’ten 1.355’e ulaşmıştır. Öğretim üyesi başına düşen öğrenci sayısı 7,1 iken 6,4 olmuştur. Ülkemizde aktif olarak çalışan 19.264 diş hekimi bulunmaktadır. Bunların 5.776’sı Sağlık Bakanlığı’nda 900’ü üniversitelerde ve 12.588’i de özelde çalışmaktadır.
Sağlık Eğitimi: Türkiye, sağlık alanında eğitim veren birçok üniversite ve sağlık meslek okullarına sahiptir. Tıp fakülteleri, diş hekimliği, eczacılık, hemşirelik, sağlık memurluğu gibi farklı alanlarda eğitim veren kurumlar bulunmaktadır. Ancak, bazı eleştiriler sağlık eğitimi alanındaki dengesizliklerden ve altyapı eksikliklerinden bahseder.
Sağlık İnsan Gücü: Türkiye’de sağlık personeli genellikle yeterlilikleri ve sayılarıyla ilgili tartışmaları beraberinde getirir. Özellikle bazı sağlık alanlarında uzman eksikliği yaşanabilmekte ve farklı bölgelerde personel dağılımı dengesiz olabilmektedir. Ayrıca, bazı sağlık personeli grupları arasında çalışma koşulları ve hakları konusunda da belirgin farklılıklar bulunabilir.
Ekipman ve Altyapı: Sağlık eğitimi ve sağlık hizmetlerinde kullanılan ekipman ve altyapı, gelişmişlik düzeyi ve teknolojik yenilikler açısından önemlidir. Türkiye’nin farklı bölgelerindeki sağlık kurumları arasında ekipman ve teknoloji kullanımı açısından büyük farklılıklar gözlemlenebilir.
Hizmet Kalitesi: Sağlık eğitimi ve sağlık insan gücünün durumu, sonuçta sunulan sağlık hizmetlerinin kalitesini etkiler. Eğitim kalitesi, sağlık personelinin donanımı, sürekli eğitim olanakları ve hasta memnuniyeti gibi faktörler sağlık hizmetlerinin kalitesini belirleyen unsurlardır.
Türkiye’deki sağlık eğitimi ve insan gücü alanındaki durum, sürekli olarak geliştirilmeye ve iyileştirilmeye açıktır. Yetkililer, bu alanlarda eğitim kalitesini artırmak, sağlık personelinin dağılımını dengelemek ve sağlık hizmetlerindeki kaliteyi yükseltmek için çeşitli çalışmalar yapmaktadır.
